Aspekty prawne

Ustawa o prawie autorskim i prawach pokrewnych, jak wskazuje sam jej tytuł, przewiduje dwa podstawowe rodzaje własności intelektualnej: prawa autorskie przysługujące twórcom utworów (np. fotografom, malarzom, pisarzom) oraz prawa pokrewne przysługujące innym podmiotom np. wykonawcom piosenek, którzy nie są ich autorami czy też organizacjom radiowym i telewizyjnym nadającym program, w skład którego wchodzą m. in. utwory objęte prawami autorskimi. Nadawanie programu telewizyjnego w całości, bez zmian i przeróbek przez podmioty inne niż pierwotny nadawca takie jak operatorzy CATV, operatorzy IPTV, hotele, motele, ośrodki wypoczynkowe, bary, restauracje, kluby fitness itp. nazywa się reemisją i wymaga zgody właściciela praw autorskich lub jego autoryzowanego reprezentanta.

W większości krajów sygnał telewizyjny podlega ochronie na mocy ustaw o prawie autorskim lub ustaw o prawach pokrewnych. Dla przykładu w Polsce prawa nadawców są chronione przez Ustawę o prawie autorskim i prawach pokrewnych z dn. 4 lutego 1994 r. (wraz z późniejszymi zmianami, a w szczególności art. 97 i 99) a także przez unijne przepisy prawa obowiązujące w tym zakresie. Ponadto większość krajów, podobnie jak Polska, jest sygnatariuszem Konwencji Rzymskiej z dnia 26 października 1961 r. o ochronie artystów, wykonawców, producentów fonogramów oraz organizacji nadawczych, czy też Porozumienia w sprawie Handlowych Aspektów Praw Własności Intelektualnej z 15 kwietnia 1994 r. Ustawy te chronią prawa emitentów nadających sygnał telewizyjny.

Prawo autorskie stanowi, iż organizacjom radiowym i telewizyjnym (a do takich zaliczają się nadawcy reprezentowani przez MME) przysługuje wyłączne prawo do rozporządzania i korzystania ze swoich nadań m. in. do ich reemitowania. Reemisja programów wymaga zgody nadawcy. W przypadku podmiotów, takich jak hotele czy operatorzy kablowi, wymagane jest zatem uzyskanie licencji uprawniającej do reemisji kanałów telewizyjnych w swojej sieci. Dostarczanie sygnału do hotelu na potrzeby gości hotelowych czy do operatora kablowego jest elementem strategii biznesowej i służy pomnażaniu przychodów.

Wobec powyższego należy podkreślić, że nawet gdy odbierany przez satelitę kanał nie jest kodowany (FTA – Free To Air), nie oznacza to, że jest on bezpłatny i że można z niego korzystać bez zgody nadawcy w sposób inny niż odbiór na własny, niekomercyjny użytek.

Dodatkowo warto zwrócić uwagę, że umowy licencyjne na reemisję kanałów TV nie zwalniają podmiotów gospodarczych z uiszczania opłat na rzecz licznych organizacji zbiorowego zarządzania prawami autorskimi, które działają na rzecz ochrony praw autorskich twórców i nie są co do zasady upoważnione do ochrony praw nadawców w zakresie reemisji.

Reemisja kanałów bez odpowiedniego zezwolenia stanowi naruszenie praw nadawcy, co w rezultacie oznacza, że podmioty nielegalnie reemitujące kanały telewizyjne muszą się liczyć ze stosownymi konsekwencjami prawnymi, zarówno cywilnymi (obowiązek zapłaty odszkodowania do kilkukrotnej wysokości strat poniesionych przez nadawcę), jak również karnymi, a w niektórych przypadkach aż do kary pozbawienia wolności włącznie. Aby być w zgodzie z prawem, konieczne jest zawarcie umowy licencyjnej na reemisję wybranych kanałów w podmiotach prowadzących działalność hotelarską czy sieciach kablowych. Zakup licencji uprawniającej do legalnej reemisji kanałów telewizyjnych jest możliwy u przedstawiciela Nadawców programów telewizyjnych, jakim jest firma Media Management Europe.